Art. 1 ustawy z 4 stycznia 2010 r. nr 105-Z „O statusie prawnym cudzoziemców oraz bezpaństwowców w Republice Białorusi” stanowi, że „cudzoziemcy, którzy zamieszkują na terenie Białorusi na stałe mogą podejmować pracę oraz wykonywać działalność gospodarczą na tych samych zasadach, co i obywatele Białorusi, chyba że ustawa stanowi inaczej”.
Ten sam przepis mówi także, iż zasady podejmowania pracy przez cudzoziemców, którzy przebywają lub mieszkają na Białorusi czasowo, określają szczególne ustawy, m.in. Ustawa z 30 grudnia 2010 r. nr 225-Z „O zagranicznej migracji zarobkowej”. Według art. 2 tej ustawy pozwolenie na pracę nie jest wymagane w przypadku zatrudnienia na Białorusi cudzoziemców:
- zaproszonych na Białoruś na okres nie dłuższy niż 90 dni w celu przeprowadzenia wykładów szkoleniowych na wyższych uczelniach
- zaproszonych na Białoruś na okres nie dłuższy niż 90 dni w celu dokonania montażu maszyn i urządzeń lub w celu szkolenia personelu obsługującego te maszyny i urządzenia
- którzy są kierownikami (białoruski odpowiednik prezesa zarządu spółki) organizacji z inwestycjami zagranicznymi (spółki handlowej z udziałem zagranicznym), ich filii lub przedstawicielstw
W pozostałych przypadkach wymagane jest pozwolenie na pracę. Dotyczy to zatrudnienia cudzoziemców przez:
- spółkę z udziałem zagranicznym, z wyjątkiem stanowiska kierownika spółki (prezesa zarządu)
- inną spółkę niż spółka z udziałem zagranicznym, niezależnie od stanowiska
- zagraniczną spółkę, która prowadzi działalność gospodarczą na terenie Białorusi poprzez swoje przedstawicielstwo, zarejestrowane zgodnie z prawem Republiki Białoruś
Warunkiem zatrudnienia cudzoziemca przez pracodawcę białoruskiego jest uzyskanie pozwolenia specjalnego, uprawniającego do podjęcia pracy na Białorusi oraz zawarcie umowy o pracę.
Pozwolenie specjalne dla cudzoziemca wydaje na wniosek białoruskiego pracodawcy Wydział ds. obywatelstwa i migracji głównego zarządu spraw wewnętrznych mińskiego miejskiego komitetu wykonawczego (dla pracodawcy z siedzibą położoną na terenie miasta Mińsk) lub Wydział ds. obywatelstwa i migracji głównego zarządu spraw wewnętrznych obwodowego komitetu wykonawczego (dla pracodawcy z siedzibą na terenie obwodu).
Procedurę uzyskania pozwolenia specjalnego określa „Jednolity wykaz procedur administracyjnych stosowanych przez organy państwowe oraz inne instytucje wobec osób prawnych i przedsiębiorców indywidualnych”, zatwierdzony uchwałą Rady Ministrów RB nr 156 z 17 lutego 2012 r., a także „Instrukcja o zasadach wydania pozwolenia na zatrudnienie cudzoziemców w Republice Białoruś oraz pozwolenia specjalnego, uprawniającego do podjęcia pracy w Republice Białoruś”, zatwierdzony uchwałą Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RB nr 247 z 7 lipca 2011 r.
W celu uzyskania pozwolenia specjalnego białoruski pracodawca musi złożyć we właściwym Wydziale ds. obywatelstwa i migracji MSW określone dokumenty:
- wniosek o wydanie pozwolenia specjalnego (na formularzu urzędowym)
- kopię paszportu cudzoziemca poświadczoną notarialnie wraz z tłumaczeniem na język białoruski lub rosyjski
- potwierdzenie dokonania opłaty skarbowej w wysokości pięciokrotności kwoty bazowej (aktualnie 650 tys. rubli, czyli około 70 dolarów)
Z obowiązku opłaty skarbowej zwolniony jest inwestor lub spółka z jego udziałem, zarejestrowana na Białorusi po zawarciu umowy inwestycyjnej w związku z realizacją projektu inwestycyjnego, oraz rezydent Chińsko-Białoruskiego Parku Przemysłowego.
Pozwolenie specjalne wydawane jest w ciągu:
- siedmiu dni od daty złożenia wniosku, jeśli w charakterze pracodawcy występuje inwestor lub spółka z jego udziałem zarejestrowana na Białorusi po zawarciu umowy inwestycyjnej w związku z realizacją projektu inwestycyjnego, rezydent Parku Wysokich Technologii i rezydent Chińsko-Białoruskiego Parku Przemysłowego
- 15 dni od daty złożenia wniosku – w pozostałych przypadkach.
Pozwolenie specjalnie wydaje się na rok z możliwością przedłużenia jego ważności na kolejny rok.
Warunkiem wydania pozwolenia specjalnego – w przypadku, gdy pracodawca białoruski potrzebuje zatrudnić powyżej 10 cudzoziemców – jest uzyskanie przez pracodawcę pozwolenia na zatrudnienie cudzoziemców. Pozwolenie na zatrudnienie cudzoziemców wydaje na wniosek pracodawcy departament ds. obywatelstwa i migracji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RB. Procedurę uzyskania pozwolenia na zatrudnienie cudzoziemców określają wspomniane Wykaz procedur i Instrukcja.